Cao Diệp Hạ Châu | Chiết xuất cây Chó Đẻ Răng Cưa (Phyllanthus Niruri extract) từ rất lâu đã được dân gian ca tụng là thần dược dành cho gan. Ngoài các lợi ích dành cho gan, loài thảo dược đặc biệt này còn có rất nhiều lợi ích khác cho sức khỏe của người và vật nuôi.
1. Giới thiệu chung về Cao diệp hạ châu – Chiết xuất cây chó đẻ răng cưa (Phyllanthus Niruri extract)
Cao Diệp Hạ Châu (tên tiếng anh Phyllanthus Niruri extract) là cao dược liệu được chiết xuất từ một loại thảo dược có tên gọi là diệp hạ châu (dân gian còn hay gọi là cây chó đẻ răng cưa). Cây diệp hạ châu đã được chứng minh là có công dụng trong việc giải độc gan, hỗ trợ điều trị các bệnh về gan, phục hồi gan tổn thương, hỗ trợ điều trị ung thư và một số công dụng đặc biệt khác.
Đây là một loại cỏ mọc hàng năm, cao chừng 30cm, có khi đến 60–70cm. Thân khá nhẵn, mọc thẳng đứng và thường có màu hồng đỏ. Lá mọc so le, hình bầu dục, xếp sít nhau thành hai dãy. Mặt trên lá có màu xanh lục nhạt, mặt dưới hơi xám, cuống lá rất ngắn.
Diệp hạ châu có rất nhiều loại trong tự nhiên. Ở Việt Nam, có 3 loại: diệp hạ châu đắng (cây chó đẻ thân xanh), diệp hạ châu ngọt (cây chó đẻ thân đỏ), cây diệp hạ châu thân có màu xanh đậm. Loại thứ 3 không sử dụng làm thuốc, nhưng dễ bị nhầm lẫn với 2 loại trên. Bởi vậy, cần biết cách phân biệt rõ:
- Diệp hạ châu ngọt hay còn gọi là diệp hạ châu thân đỏ (Phyllanthus urinaria): Thân màu hơi đỏ, phần gốc cành màu đậm hơn, phân nhánh nhiều, phiến lá có màu xanh hơi đậm, nhìn dài và dày hơn cây diệp hạ châu đắng. Khi nhai có vị ngọt. Dược tính không mạnh bằng loại đắng nên không được trồng đại trà.
- Diệp hạ châu đắng hay còn gọi là diệp hạ châu răng cưa thân xanh (Phyllanthus niruri): Thân màu xanh tươi, cành ngắn, ít phân nhánh, phiến lá có màu xanh nhạt, ngắn và mỏng hơn cây diệp hạ châu ngọt. Khi nhai có vị đắng. Đây là loài có dược tính mạnh nhất và hay được sử dụng làm thuốc.
- Diệp hạ châu thân xanh đậm (Phyllanthus sp): Thân màu xanh đậm, bản to, thưa cùng tách rời nhau, lá rời rạc, phiến lá hẹp và nhọn hơn so với hai loài trên. Không sử dụng cây này làm thuốc.
Cao diệp hạ châu là dược liệu được chiết xuất từ cây diệp hạ châu, là một loài cây vua của vị đắng. Cảm quan của các loại cao diệp hạ châu:
- Cao khô diệp hạ châu dạng bột màu nâu, khô tơi, thơm mùi đặc trưng.
- Cao đặc diệp hạ châu có thể chất mềm, đồng nhất, màu nâu sẫm, đặc sệt, mùi thơm đặc trưng, vị hơi đắng và mặn chát.
- Cao lỏng diệp hạ châu có dạng dịch lỏng, màu nâu sẫm, mùi thơm đặc trưng.
2. Cao Diệp hạ châu có tác dụng gì?
2.1. Ứng dụng cao diệp hạ châu trong sản xuất thuốc và thực phẩm chức năng
- Diệp Hạ Châu vị đắng, hơi ngọt, tính mát, có tác dụng thanh can lương huyết, lợi tiểu, sát trùng, giải độc.
- Sử dụng rộng rãi để hỗ trợ điều trị viêm gan siêu vi B, giải độc gan, hạ men gan, tiêu mỡ gan, mỡ máu, mụn nhọt, lở loét, ung độc.
- Kích thích tiết dịch mật, tăng cường chức năng gan và dùng nó để điều trị sỏi mật, sỏi thận, viêm bàng quang, vàng da phù, rối loạn tiêu hóa, đau bụng kinh.
- Hỗ trợ điều trị tiểu đường: Tác dụng giảm đường huyết của Cao diệp hạ châu (Phyllanthus niruri) đã được kết luận vào năm 1995, đường huyết đã giảm một cách đáng kể trên những bệnh nhân tiểu đường khi cho uống thuốc này trong 10 ngày.
- Điều trị đường tiêu hóa, kích thích ăn ngon miệng.
- Chữa và điều trị đau mắt, sưng đỏ, viêm gan vàng da, viêm ruột đi ngoài ra nước.
2.1. Ứng dụng cao diệp hạ châu trong nuôi trồng thủy sản và phối trộn thức ăn chăn nuôi
- Dùng để ức chế và tiêu diệt một số loại vi khuẩn gây nên các bệnh hoại tử gan- tụy cấp tính (AHPND) trên tôm.
- Dùng tăng cường hệ miễn dịch trên cá tra.
- Ngoài ra cây chó đẻ thân xanh (diệp hạ châu răng cưa thân xanh) còn có tác dụng kháng khuẩn.
- Phòng bệnh đốm trắng do virus WSSV gây ra trên tôm.
3. Cao diệp hạ châu có tác dụng phụ không?
Cao Diệp Hạ Châu | Cây Chó Đẻ Răng Cưa (Phyllanthus Niruri extract) có tính mát, giúp làm mát và thanh lọc gan. Tuy nhiên, nếu sử dụng quá liều trong thời gian dài có thể gây lạnh gan dẫn đến xơ gan. Đây cũng là một trong những tác dụng phụ của diệp hạ châu mà không ai mong muốn.
Một số lưu ý khi sử dụng cao diệp hạ châu:
- Cao diệp hạ châu có thể gây khó chịu cho dạ dày hoặc tiêu chảy.
- Không nên dùng dược liệu diệp hạ châu đối với phụ nữ có thai và trẻ em dưới 2 tuổi.
- Dược liệu này có thể tương tác với một số thuốc, thực phẩm chức năng hay dược liệu khác mà bạn đang sử dụng.
- Bên cạnh đó, không nên dùng vị thuốc này cho người có thể tỳ vị hư hàn như người dễ bị đầy bụng, đại tiện lỏng, khó tiêu hoặc sợ lạnh.
