Chiết xuất Thảo Bản Bông Vàng (Mullein Leaf extract) là loại dược liệu được chiết xuất từ cây thảo bản bông vàng. Đây là loài thực vật sinh trưởng trong tự nhiên ở các vùng thuộc châu Á, châu Âu và đặc biệt có thể dễ dàng tìm thấy cây ở mọi nơi trên nước Mỹ.
1. Chiết xuất Thảo Bản Bông Vàng (Mullein Leaf extract) là gì?
1.1. Giới thiệu về cây Thảo bản bông vàng
Thảo bản bông vàng còn có tên khác là Mullein Leaf, tên khoa học là Verbascum thapsus.
Thảo bản bông vàng là loài thực vật hai năm, sinh trưởng khắp nơi ở Hoa Kỳ. Lá có lớp lông mịn như lông cừu. Trong năm phát triển đầu tiên, các lá lớn mọc thành hình hoa thị ở gần gốc. Vào mùa xuân năm thứ hai, thân cây phát triển có thể cao đến 1,2 m hoặc hơn. Hoa vàng mọc ở đầu ngọn, gồm 5 tràng hoa. Hoa nở từ tháng 6 đến tháng 9 và có mùi nhạt, giống như mật ong.
Các bộ phận của cây Thảo bản bông vàng
Thảo bản bông vàng được trồng trên khắp nước Mỹ. Lá được thu hoạch ở gần phần dưới cùng của cây và được sử dụng ở dạng tươi hoặc khô để làm thuốc. Bộ phận sử dụng của cây thảo bản bông vàng là rễ, hoa và lá.
1.2. Chiết xuất Thảo Bản Bông Vàng (Mullein Leaf extract)
Chiết xuất Thảo Bản Bông Vàng (Mullein Leaf extract) được chiết xuất từ cây thảo bản bông vàng, được xem như một loại thuốc quý với nhiều công dụng tốt cho con người và cho vật nuôi (gia súc, gia cầm, thủy sản, tôm, cá, …).
Các thành phần hóa học của Chiết xuất Thảo Bản Bông Vàng (Mullein Leaf extract) bao gồm polysaccharides, iridoid và lignin glycoside, flavonoid, saponin, phenylethanoid và tinh dầu.
- Saponin: Có đặc tính chống viêm, giảm đau và kháng khối u.
- Flavonoid: Có đặc tính chống oxy hóa và chống viêm.
- Phenylethanoid: Glycoside, có đặc tính chống viêm, chống oxy hóa và kháng virus.
- Iridoids: Có đặc tính chống viêm.
Đã có một số nghiên cứu tập trung vào hoạt động của verbascoside (được tìm thấy trong hầu hết các bộ phận thực vật của nhiều loài và cả ở cỏ roi ngựa), chất nhầy và acid thapsic được tìm thấy trong hoa. Verbascoside có thể ức chế tổng hợp ocid nitric cho tác dụng liên quan đến chống co thắt.
2. Công dụng của Chiết xuất Thảo Bản Bông Vàng (Mullein Leaf extract)
2.1. Theo y học cổ truyền
Chiết xuất Thảo Bản Bông Vàng (Mullein Leaf extract) được dùng để kiểm soát các rối loạn hô hấp như hen suyễn, ho, lao và các bệnh liên quan. Cây cùng được dùng dưới nhiều hình thức khác để điều trị bệnh trĩ, trị bỏng, các vết bầm tím và bệnh gút.
Ở vùng Appalachian của Hoa Kỳ, Chiết xuất Thảo Bản Bông Vàng (Mullein Leaf extract) đã được sử dụng để điều trị cảm lạnh.
Các bộ phận của cây Thảo bản bông vàng như rễ cây đun sôi được dùng để chữa ung thư phổi. Lá đã được sử dụng tại chỗ để làm mềm và bảo vệ da và dầu chiết xuất từ hoa được sử dụng để chữa viêm thanh khí phế quản.
Saponin, chất nhầy và tannin chứa trong hoa và lá có thể góp phần vào tác dụng làm dịu tại chỗ, được sử dụng như một loại thuốc chống ho.
2.2. Theo y học hiện đại
Hiện vẫn chưa có các nghiên cứu lâm sàng về việc ứng dụng thảo bản bông vàng trong việc điều trị bệnh. Đã có các dữ liệu nghiên cứu trên động vật cho thấy thảo bản bông vàng thể hiện các đặc tính kháng khuẩn, độc tế bào và tiềm năng chống viêm.
- Hoạt tính chống viêm: dữ liệu trên động vật cho thấy chiết xuất của thảo bản bông vàng có tác dụng chữa lành vết thương.
- Hoạt tính kháng khuẩn và tẩy giun sán:
- Nghiên cứu in vitro cho thấy thảo bản bông vàng có tác dụng chống lại một số virus (cúm, Herpes simplex) và các mầm bệnh thông thường ở người, tác dụng cả trên vi khuẩn Gram dương và Gram âm (Klebsiella pneumonia, Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis và Escherichia coli).
- Hoạt tính tẩy giun sán của dịch chiết V. thapsus methanolic đã được chứng minh với tỷ lệ tiêu diệt ký sinh trùng theo thời gian tương tự khi so sánh với albendazole.
- Thuốc nhỏ tai chứa hoạt chất chiết từ thảo bản bông vàng đã được sử dụng để điều trị nhiễm trùng tai ở vật nuôi.
- Hoạt tính chống ung thư: dữ liệu in vitro cho thấy chiết xuất thảo bản bông vàng có hoạt tính chống lại các dòng tế bào ung thư khác nhau.
- Hoạt tính kháng virus: nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cho thấy thảo bản bông vàng có hoạt tính kháng virus giúp điều trị cúm A và mụn rộp. Một nghiên cứu khác chứng minh phối hợp thảo bản bông vàng và thuốc amantadine làm tăng hoạt tính kháng virus chống lại bệnh cúm.
- Hoạt tính khác: tác dụng lợi tiểu của chiết xuất thảo bản bông vàng đã được chứng minh trên chuột. Ngoài ra, cây còn cho tác dụng ức chế cholinesterase cũng như tác dụng chống oxy hoá.
4. Một số lưu ý khi sử dụng thảo bản bông vàng
Thảo bản bông vàng có thể gây viêm da tiếp xúc, một phản ứng trên da có thể gây ngứa, phát ban và kích ứng. Người có làn da nhạy cảm hoặc dễ bị phản ứng dị ứng, hãy nhớ thực hiện kiểm tra da mặt trước khi sử dụng thảo bản bông vàng.
Chỉ sử dụng thảo bản bông vàng để điều trị đau tai hoặc nhiễm trùng nghiêm trọng khi có chỉ định của bác sĩ.
Chưa có nghiên cứu về tính an toàn và hiệu quả của thảo bản bông vàng cũng như các chiết xuất từ cây trên phụ nữ có thai và cho con bú, vì vậy không nên chỉ định dược liệu cho đối tượng này.